Km 42,5 / 183 – most drogowy, betonowy

km 43,9 /182,10; pb - Stare Bielice, wieś sołecka ze stacją kolejową na trasie Krzyż - Gorzów Wielkopolski. Jest to wieś na wysokiej skarpie nad Notecią  na skraju lasu. Nieco dalej znajduje się Puszcza Drawska.

Km 48,7/177,80: pb -ujście Drawy wspaniałej, chłodnej i czystej puszczańskiej rzeki wypływającej z polodowcowych wzgórz i jezior Pojezierza Drawskiego, znany szlak kajakowy, raczej dla doświadczonych. Kończy się Noteć dolna swobodnie płynąca.

 „Rzeka Drawa wypływa z wąskiej rynnowej polodowcowej tzw. Doliny Pięciu Jezior, położonej między miejscowościami Połczyn i Czaplinek.Dalej przepływa przez jezioro Drawsko i kilka przyległych mniejszych jezior, a następnie dążąc w kierunku zachodnim płynie przez obszar sandrów.
Koło Drawska skręca w kierunku południowym. Następnie przepływa przed duże rynnowe jezioro Lubie, po czym przebija się przez pasmo wzgórz morenowych i wpływa w obszar wymienionej wyżej Puszczy nad Drawą. Poniżej miasta Krzyż wpada do Noteci.

Całkowita długość rzeki wynosi 214 km a pow. dorzecza 3198 km.
 W środkowym i częściowo dolnym biegu, począwszy od wsi Barnimie aż do Kamiennej, Drawa płynie w niezwykle malowniczej dolinie. Miejscami łagodnie w niej meandruje, to znów na dłuższym odcinku wrzyna się spienionym nurtem głęboko w teren, tworząc wysokie jary i efektowne przełomy.

Dziewiczy wysokopienny las, porastający całą dolinę i powalone w rzece drzewa dodają jej pierwotnego uroku. Między stromymi zboczami czy piaszczystymi urwiskami dochodzącymi niekiedy do 30 m wysokości, spotykamy liczne małe łączki nadrzeczne. Twarde dno i miejscowe płycizny pozwalają niekiedy na brodzenie w spodniobutach. Szybkość prądu i ukształtowanie koryta przypomina rzekę górska. Obok ryb łososiowatych występują w Drawie także inne ryby prądolubne - duże brzany, klenie i lipienie, a miejscami gdzie prąd jest nieco wolniejszy - szczupaki, węgorze, jazie, płocie i wiele innych gatunków”.

NOTEĆ DOLNA - SKANALIZOWANA

Na tym szlaku liczącym 138,10 km o głębokości tranzytowej przy SNW = 140 cm i SW = 160 cm, Noteć spływa przez 14 śluz o wymiarach komory użytkowej 54,40 m x 9,60m. Najmniejszy prześwit pod mostami (wysokość dolnej krawędzi mostu nad powierzchnią WW) = 414 cm. Pamiętajmy o tym. Nie będę już przy mostach podawał tych danych. Również danych o wymiarach śluz.

Na odcinku Nakło - Krzyż (137,3 km) poziom zwierciadła wody jest prawie całkowicie ustabilizowany.   W czasie wezbrań nadmiar wód odprowadzają jazy Koryto rzeki obudowano opaskami faszynowymi, ubezpieczonymi narzutem kamiennym.

Na niektórych odcinkach brzegi są podparte drewnianą palisadą z brusów o grubości 6 - 8 cm połączonych oczepem i zakotwionych do pali o średnicy 25 cm. Po skanalizowaniu, przestrzenie między ostrogami zostały prawidłowo ukształtowane i ubezpieczone narzutem kamiennym grubości 25 cm  do poziomu wody spiętrzonej jazami.

Przez spiętrzenie jazami spadek zwierciadła wody jest minimalny i wynosi od Gwdy do Krzyża 0,6 misek., czyli ok. 2 km/godz. Dno rzeki stanowi grunt torfiasty, miejscami zapiaszczony osadami prowadzonymi przez dopływy Noteci.

Km 50,3 /176,20 Śluza nr 22 - Krzyż i jaz o piętrzeniu 185 cm, zbudowane w 1913 r. Śluza ma ściany betonowe z okładziną ceglaną. Dno stanowi płyta żelbetowa zaś zamknięcia - wrota sporne stalowe. Jaz typu zastawkowego ma przyczółki i filary betonowe z okładziną z cegły i kamienia ciosanego.
 Poziom wody na jazie reguluje się przez usuwanie pewnej liczby zastawek przęseł bocznych. Jaz piętrzy wodę nie tylko dla żeglugi, ale i dla nawodnienia łąk. Usytuowany jest na północ od śluzy. Przed śluzą znajduje się awanport dolnej wody ze stojącymi zardzewiałymi barkami, symbolem śmierci transportu wodnego.

Do miasta stąd jest 4 km. Krzyż siedziba gminy w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim liczy ok. 6 tys. mieszkańców. Ważny węzeł komunikacyjny. Zbiegają się tu trasy z 5 kierunków.

 „Historia dzisiejszego Krzyża Wielkopolskiego sięga początków XVIII wieku. Wówczas to w 1701 roku u ujścia Drawy i Noteci, właściciel pobliskiego Wielenia Jan Kazimierz Sapieha zakłada wieś, którą nazwano Oleandry Sapieżyńskie. Ponieważ była to zbyt trudna nazwa do wymówienia dla części cudzoziemskich osadników, wkrótce zaczęto używać nazwy Łokacz Mały.
Do 1772 roku wieś leżała w granicach Rzeczypospolitej, jednak w wyniku I rozbioru Polski tereny te przeszły pod panowanie pruskie. Pod koniec wieku XVIII właścicielka Wielenia księżna Joanna Sapieżyna, do której należał także Łokacz Mały sprzedała część swoich dóbr i przeszły one w ręce niemieckie. Od tego czasu zaczęto używać nazwy Łokacz Wielki. Do połowy XIX wieku była to cicha osada, której mieszkańcy zajmowali się uprawą roli i hodowlą zwierząt. Sytuacja zmieniła się poważnie dopiero w II połowie XIX wieku, w okresie, gdy zaczęto budować linie kolejowe z Poznania do Szczecina w 1848 roku i z Berlina do Bydgoszczy 1851 roku. Skrzyżowanie linii kolejowych na terenach osady Łokacz stało się faktem. Wkrótce zaczęło przybywać dróg żelaznych - w 1858 roku uruchomiono linię Krzyż - Kostrzyn - Frankfurt n/Odrą. Wówczas po raz pierwszy pojawiła się nazwa Krzyż (niem. Kreuz). Wraz z rozwojem kolei przybywało mieszkańców, a wraz z nimi coraz więcej domów. Początkowo mieszkańcy osady, zarówno do kościoła jak i dzieci do szkoły, musieli chodzić do pobliskiego Łokacza Wielkiego.

Trwało to do 1854 roku, kiedy to założono pierwszą szkołę i wybudowano pierwszą salę modlitwy. W 1896 roku można było dojechać z Krzyża do Rogoźna, a w 1899 została poprowadzona linia kolejowa z Krzyża do Człopy, z przedłużeniem do Wałcza (1904). W latach 1912 - 1913 wybudowany został duży kolejowy dworzec przeładunkowy.

 Na obydwu szlakach wzrastał szybko ruch pasażerski i towarowy. Biorąc pod uwagę fakt, iż potrzeby transportowe były znaczne, w roku 1912 rozpoczęto budowę portu na Noteci, w rejonie Krzyża”.

Wychodzimy ze śluzy po obu stronach rzeki - rozlegle łąki. Nad nimi od północy bory Puszczy Drawskiej, od południa Puszczy Noteckiej. Duży zakręt na południe.

Km 51, 9/174, 6O - most drogowy z Drawska do Krzyża o prze­świcie 576 cm nad WWZ. Most w Drawsku w ciągu drogi Krzyż - Drawsko Długość: 99,60 m
Szerokość: 11,50 m Max rozpiętość: 44,00 m Konstrukcja nad nurtem: stalowa belka ciągła, zespolona z żelbetową płytą Posadowienie: pale wielkośrednicowe O 150 cm . Pięknie położona wieś Drawsko, siedziba gminy góruje na wysokiej skarpie.

Km 55,7 / 170.97 - Śluza 21 Drawsko o piętrzeniu 160 cm dane takie, jak śluzy i jaz Krzyż) zbudowana w 1898 r.

Km 56,112 / 170,38 - most kolejowy, Drawski Młyn na trasie Poznań ­– Szczecin żelbetowy o prześwicie 416 cm. – dobre miejsce do dłuższego postoju.

Km 64.30, 162,20 - most Wieleń na drodze krajowej 177, żelbetowy
z prześwitem 494 cm nad WWŻ. Most w Wieleniu w ciągu drogi Mirosławiec - Wieleń Długość: 98,92 m Szerokość: 11,40 m Max rozpiętość: 36,71 m Konstrukcja nad nurtem: stalowa zespolona z żelbetową płytą, belka ciągła. Posadowienie: pale żelbetowe wbijane.

Km 65,0 / 161,50 Śluza nr 20 - Wieleń o piętrzeniu 193 cm, zbudowana w 1913 r.

„Wieleń, ok. 6 tys. mieszkańców siedziba Urzędu Miasta i  Gminy. Gmina położona w lasach Puszczy Noteckiej (na pd od Xotec11 i Puszczy Drawskiej (na pn.). Lasy wchodzą" niemalże do miasta Od czasów Bolesława Krzywoustego Wieleń należy do Polski (oprócz czasów rozbiorowych
 i okupacji hitlerowskiej). Dawna kasztel, prawa miejskie od 1458 r.
Warto obejrzeć wczesnobarokowy kościół parafialny. Wieleniu Północnym w . rozległym parku - późnobarokowy pałac Sapiehów. Przez Wieleń przechodzą dwie linie kolejowe. Nadzór Wodny (al. Zamkowa 19, 64-­730 Wieleń, tel.
(0-67) 256 10 11). Po wyjściu z Wielenia towarzyszą nam lasy lęgowe, dalej dębiny, przerastające kępy sosnowego lasu. Uroczy pełen czaru i tajemnic przyrody odcinek, zachęcający do dłuższego postoju

„Wieleń albo Wielin (po niem. Filehne), miasto nad rzeką Notecią, od Kazimiérza Wielkiego murem opasane o 3 mile od Czarnkowa, i wielki wspaniały zamek, dziedzictwo Herburtów, Kostków, a potém Sapiehów.
 Jest tu starożytny kościół farny, gdzie ich zwłoki spoczywają. Tu w r. 1108 Gniewomir rządca Pomorza, zdradziwszy Bolesława Krzywoustego został pojmany i śmiercią ukarany”.

Km 68/ 155, 40 Śluza nr r 19- Wrzeszczyna o spadzie 153 cm, zbudowana w 1913 r.
 „Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z kultury łużyckiej. Odkryto tu aż trzy cmentarzyska, pierwsze jeszcze przed drugą wojną światową odnalazł i przebadał nauczyciel Józef Rybarczyk. Obecna wieś została najprawdopodobniej założona około 1400 roku. gdy miała miejsce druga faza zasiedlania puszczy. Nazwa wsi - pisana pierwotnie Wrzosiczyna - pochodzi od określenia miejsca, w którym rosło dużo wrzosu. Pierwsza historyczna wzmianka o tej osadzie pochodzi z 1475 roku. Na początku należała do dóbr biskupich, a następnie weszła w skład dóbr wieleńskich.

Wiadomo, że w 1564 roku było tu dziesięć gospodarstw, karczma i dwa młyny: jeden na Noteci, drugi na stawie przy wsi. Mówi się, choć niektórzy w to wątpia, że wielu mieszkańców Wrzeszczyny to Mazurzy Wieleńscy, czyli potomkowie Mazurów sprowadzonych w latach 1720 -1730 przez Piotra Sapiehę.

 Wrzeszczyna położona jest między rzeką Noteć a Puszczą Notecką. Usytuowanie między tymi obiektami przyrody oraz fakt, że teren ten jest słabo zurbanizowany powoduje, że jest to bardzo atrakcyjny turystycznie obszar. Przebiega tu wyżłobiona przez wody polodowcowe pradolina Noteci.
            Z krawędzi doliny rzeki roztaczają się piękne widoki. Pośród licznych łąk znajduje się kilka małych jezior (starorzeczy), będących pozostałością po uregulowaniu rzeki. Zarówno Noteć, jak i jeziora dają możliwość zrelaksowania się przy wędkowaniu, z czego korzysta miejscowa ludność. Mając trochę szczęścia można złapać dużą rybę. Przez wioskę przepływa też strumień, który ma swe ujście w Noteci.

Płyniemy dalej wśród łąk, zdecydowanie w kierunku wschodnim. Dobre warunki wiatrowe dla pracy żagli. Lasy to zbliżają się, to oddalają. Co jakiś czas regularnie pojawiają się małe śluzy melioracyjne dla regulowania stosunków wodnych na łąkach.

Km 75,2/151,30 - Śluza nr18 - Rosko - o spadzie 146 cm, zbudowana w 1898 r. - Warto odnotować, że zawiadujący śluzą państwo Chyrowie są kopalnią na wiadomości temat okolicy. Do Roska na południe 1400 m, a do- Nowych Dworów (wieś założona- przez Holendrów w 1601 r.) na północ 1 do 1,8 km. Wieś ciągnie się przez 4 km równolegle do Noteci. Szczyci się drewnianym, przeszło 200-letnim kościołem. Z rzeki otwiera się rozległy widok. W kierunku wschodnim - duże miasto. To Czarnków; odległy o ok. 15 km.

Km 83,36/143,16 - Śluza nr17 - Mikołąjewo - o spadzie 130 cm, zbudowana w 1913 r.

Km 85,50 / 141,30 – prom górnolinowy – ostatni na tym szlaku.

Km 92,2 /137,50: Śluza nr 16 Pianówka - o spadzie 155 cm, zbudowana  1915 r. Na jazie zainstalowano małą elektrownie wodną o 4 turbinach o mocy 25 kW każda. Śluzantem (stare określenie) Jest pan Goluba, wnuk  powstańca wielkopolskiego, który jest świetnym gawędziarzem chętnie opowiadającym przy ognisku. Jesteśmy w granicach miasta Czarnkowa.

Za nami 7 śluz tej ciekawej drogi wodnej. Teraz aż do Nakła  dalszym ciągu przemierzać będziemy olbrzymie połacie łąk obrzeżonych lasami. I jeśli szukamy gdzieś w Polsce wygodnych pod względem nawigacyjnym szlaków, a przy tym zupełnie pustych, to tu znajdziemy tego do woli. Zdarza się w pełni sezonu nawet tydzień, kiedy nie ma dla kogo otworzyć śluz! Dla kogoś, kto czekał cztery  godziny  na "sforsowanie" Guzianki w tłoku i z narażeniem łodzi na uszkodzenie, jest to coś nie do wyobrażenia. Ponieważ w Polsce już się nie opłaca uprawa łąk, zarosły one kępami krzewów, wierzb i olch. Są to prawdziwe ostoje zwierzyny, rozdzwonione śpiewem ptactwa. Można spotkać żurawie spacerujące dostojnie po brzegach. Trzeba byłoby wymienić wszystkie polskie zwierzęta - wszystkie można tu spotkać. Zwłaszcza, jeśli się płynie samotnie łodzią żaglową lub kajakiem. Mosty zdarzają się rzadko, prom - tylko jeden. Aby pożeglować przy sprzyjających tu wiatrach z zachodniej połówki, trzeba mieć tylko sprawne urządzenie do kładzenia masztu przy przechodzeniu pod tymi kilkoma mostami. Przeważnie można nie włączać ani razu silnika. A co jest bardzo sympatyczne, nigdzie żeglarz czy inny wodny turysta nie zostanie potraktowany, jak intruz. Nikt nie nakrzyczy za rozpalenie ogniska na brzegu... Tak jest na całym odcinku od Czarnkowa do Nakła. Przez 91 kilometrów tylko, jedno miasto - Ujście -leży nad samą Notecią.
A najbliższe miejscowości oddalone o dwa kilometry przez bezdroża a za Nakłem czeka nas 17 – kilometrowy odcinek Kanału Bydgoskiego z  najlepszymi - poza Gopłem warunkami wiatrowymi na całej Pętli Wielkopolskiej. Niestety dwa mosty zmuszają do przerw w żegludze. Bardzo interesujący będzie Kanał Górnonotecki z jego licznymi śluzami i wreszcie ostatni fragment Noteci wolno płynącej z miasteczkami i wsiami licznie nad samą rzeką usytuowanymi. Spotkamy tu także jeziora i wreszcie w Kruszwicy zamykamy pętlę. I można również Pętli Wielkopolskiej "zażyć" fragmentarycznie, płynąc np. z Wisły do Europy Zachodniej czy na  Zalew Szczeciński. Kombinacji można mnożyć sporo. Ja przedstawiłem wariant klasyczny samej Pętli jako takiej.

Notecią wśród łąk

Przypominam, że od Santoka prowadzi droga wodna Wisła – Odra o ogólnej długości 296,3 km, składająca się z odcinków: Brda, skanalizowana od km O (ujście do Wisły) do km 14,4; Kanał Bydgoskiego, od km 14,4 drogi wodnej do km 39,10, długości 24, 7 km; Noteć dolna. skanalizowana od km 39,10 do km 179 drogi wodnej, długości 139,9 km; Noteć dolna, swobodnie płynąca od km 179,0 (ujście Drawy) do km 227,8 (ujście do Warty), długości 48,8 km; Warta swobodnie płynąca od km 227,8 do km 296,3 (ujście do Odry), długości 68,5 km. Kilometraż odnosi się, więc do całej drogi Warty.

Km 132,10/164,2 - Czarnków siedziba powiatu czankowsko-­trzcianeckiego. Ok. 12 tys. mieszkańców: Miasto położone bardzo malowniczo na skraju ciekawego regionu turystycznego - wzgórza i lasu spiętrzonego nad  płaska doliną. Bogate w zabytki i ciekawą historię. Rozwinięty przemysł. Port rzeczny
 i Baza Remontowa Żeglugi Bydgoskiej. Bardzo blisko do centrum miasta.

„Czarnków ,miasto leżące na skraju Kotliny Gorzowskiej i Wysoczyzny Chodzieskiej, rozbudowane wąskim pasem między rzeką a stromymi wzgórzami stanowiącymi krawędź doliny, ok. 50 m.n.p.m. Czarnków jako miasto ma ponad 800-letnią historię. Najstarsze znaleziska z terenu obecnego miasta pochodzą z neolitu. Najprawdopodobniej przechodziło tu jedno  z odgałęzień rzymskiego szlaku bursztynowego ,a we wczesnym średniowieczu krzyżowały się dwa ważne szlaki handlowe. Pierwszy biegnącyz Poznania na Pomorze, trakt schodził do rzeki wąwozem między Górą Żydowską a Górą Krzyżową.

Miejsce to stanowiło naturalną bramę wejściową w dolinę zwaną w średniowieczu Porta Czarnkoviensis - Wrota Czarnkowskie. Drugi ważny szlak wiódł równolegle do doliny Noteci , od Ujścia przez Czarnków dalej aż do Frankfurtu. W miejscu krzyżowania się dróg powstał gród , zbudowany na wyspie wśród rozlewisk Noteci ,jako strażnica przy przeprawie przez rzekę.

 Gród zbudowany być może przez Mieszka I lub Bolesława Chrobrego t.j. w X lub XI w. Obok powstała później także otwarta osada targowa. Zapewne w końcu XIII w. Czarnków został nadany przez Władysława Łokietka możnemu rodowi Nałęczów , którzy od nazwy miasta przyjęli nazwisko Czarnkowskich. Był to możny ród magnacki Wielkopolski, piastujący wiele czołowych stanowisk ówczesnej hierarchii państwowej i kościelnej. Nałęczowie na miejscu dawnego grodu lub w jego pobliżu wznieśli zamek, a w miejscu dawnej osady targowej nastąpiła lokacja miasta. Dalszy rozwój terytorialny postępował wzdłuż krzyżujących się traktów handlowych. Dzisiaj to malownicze miasteczko ,jest rzeczywistym lokalnym "Centrum" gospodarczym , dla sąsiadujących gmin Czarnkowa , Lubasza oraz Wielenia”.

Km 131, 98/164, 32 - most drogowy Czarnków stalowy na trasie krajowej 178 Poznań - Walcz, o wysokości nad WW = 549 i SW = 624 cm. Tuż za mostem niskie druty

Km 128,30/168 - śluza 15 i jaz Lipica o spadzie 143 cm. Komora śluzy - betonowa, wrota ,sporne stalowe, napęd ręczny szerokość 9,60, długość 57.40 m. Rok budowy 1895.

Km 122,6/173,7 - śluza 14 i jaz Romanowo o spadzie 129 cm. Parametry identyczne jak w poprzedniej. Komora betonowa z wykładziną ceglaną. Rok budowy 1912.

Km 119,60/176,7 - Walkowce, prom górno linowy na drodze lokalnej. Do wsi ok. 1 km, po lb - Walkowce, po pb - Radolin.

Km 117,73/178,57-śluza 13 i jaz Walkowce. Parametry jw. (rok budowy - 1913 r.). Trasa prowadzi nadal wśród łąk. Miejscami na brzegach olszyny.

Km 111,86/184,44-śluza 12 i jaz Nowe. Parametry jw. Budowa 1896 r. Po obu brzegach - olszyny Na lb sosnowy las dochodzi do łąk. Za sobą mamy już 10 śluz. Noteć płynie teraz ok. 100 metrów wyżej niż w Santoku. Po paru kilometrach las dębowy i olchowy; a następnie ­mieszany dochodzi do rzeki
i pojawia się też na pb Okolica urzeka urodą. Las się kończy. Pojawia się wzgórze. Na nim bloki mieszkalne, kotłownia.

Km 106.60/189,70 - stalowy most kolejowy Ujście. Wysokość na WW = 479 i nad SW = 541 cm.

Km 106,25/190,05;lb - nabrzeże załadunkowe Huty Szkła Ujście. Widoczne hale fabryczne i komin. Na rampie nad brzegiem spiętrzone skrzynie pełne butelek. Wózki widłowe ładujące na TIR-y

Jeszcze niedawno wszystko transportowano barkami. Z prawej widać ujście Gwdy pięknej rzeki spływającej z pomorskich lasów i moren - szlaku kajakowego. Obok Nadzór Wodny Ujście, ul, Pilska 11, 64-850 Ujście. 0-67284 00 11.

 „Rzeka GWDA o długości 145 km, najdłuższy prawobrzeżny dopływ NOTECI, wypływa w paśmie wododziału z jeziora STUDNICA ( DRĘŻNO ) na wysokości 139,4 m n.p.m. Płynąc na południe, uchodzi do Noteci  w miejscowości UJŚCIE na poziomie 46 m n.p.m. Spośród rzek POMORZA ZACHODNIEGO posiada największe dorzecze o powierzchni 4943 km2 . Liczne dopływy będące również atrakcyjnymi szlakami kajakowymi zasilają swymi wodami GWDĘ. Należą do nich: NIZICA, DOŁGA, CZERNICA, SZCZYRA, DEBRZYNKA, PŁYTNICA RURZYCA, PIŁAWA i GŁOMIA. Cały szlak kajakowy można przepłynąć w 7-8 dni”

Km105,80/I90,50 -most drogowy na drodze krajowej 11 Poznań - ­Koszalin. Wysokość nad WW = 519 i nad SW = 581cm.

„Ujście ­siedziba gminy w powiecie pilskim, 3500 mieszkańców, płyniemy przez miasto. Z obu stron ładne, piętrowe domy Nad nimi barokowe, bardzo kształtne wieże kościoła kryte zieloną blachą.

„Okolice Ujścia zamieszkiwane były już kilka tysięcy lat temu. Świadczą o tym kilkakrotnie prowadzone badania archeologiczne oraz wykonane w 90 latach zdjęcia satelitarne. Historia Ujścia nierozerwalnie łączy się z historia Polski.

Pierwsze wzmianki o Ujściu znajdują się w najstarszej kronice Galla Anonima. Możliwa do odtworzenia historia miasta zaczyna się od czasów króla Bolesława Chrobrego, który utworzył z istniejącego grodu twierdzę na granic  z wrogimi plemionami Pomorza. Ciężkie walki pod Ujściem stoczył  z Pomorzanami Bolesław Krzywousty, stąd też podejmował liczne wyprawy przeciw pogańskim ludom Pomorza, by nawrócić je na chrześcijaństwo. Gościł w Ujściu również biskup Otton z Bambergu, podczas swej wyprawy do Gniezna”.

Za miastem znowu leśne wzgórza. Opuszczamy granice miasta.

Km 97,60/198,70 - most kolejowy Milcz na trasie Poznań - Piła, o wys. nad WW=479i5W-541 cm.

Km 94, 80/201,50 - żelbetowy most drogowy Milcz na drodze lokalnej. Wysokość nad WW = 569 i nad SW = 631 cm. Teraznastępuje 18 kilometrów kompletnego odludzia, całkowitej dziczy. Pod koniec tego odcinka widać z daleka łuk mostu.

Km 76,09/220, 01 - żelbetowy most Białośliwie na drodze krajowej 190 Szamocin-Krajenka. Wysokość nad WW=524 i SW=616. Długość : 114,00 m Szerokość: 10,0 m Max rozpiętość: 38,00 m Konstrukcja nad nurtem: przęsło główne - żelbetowy łuk systemu Langera ,przęsła boczne – zespolone. Posadowienie: pale Franki.    

Wspaniała okolica. Wśród łęgów gdzieniegdzie widoczne dąbrowy. Błotniaki stawowe zataczają kręgi polując.

Do Białośliwia (na północ) ok. 4 km. W razie potrzeby można tam iść na zakupy.

Km 68,20/228,10 – śluza 11 i jaz Krostkowo o spadzie zaledwie 43 cm. Komorę śluzy wykopano w bardzo grząskim gruncie. Jednostki stawać muszą przy dalbach, ponieważ tylko głowy śluzy są betonowe, a skarpy ziemne. Zbudowano ją w 1914 roku. Jest to jedyna śluza tego typu.

Km 62,10/234,20 - most Żuławka, żelbetowy na krajowej drodze 194 na trasie Gołańcz - Wyrzysk. Wysokość nad WW = 515 i SW = 565.

Km 53,40/242,90 - Gromadno, jaz i śluza 11 o spadzie 208 cm, komora betonowo-ceglano-kamienna. Inaczej niż w poprzednich śluzach - tylko wrota dolnej głowy- są wsporne, wrota górnej są uchylne. Na jazie zlokalizowano elektrownię wodną o mocy zainstalowanej 150 KW (eksploatacyjnej- 80 KW)). Jej konstruktorem i właścicielem jest p. Kazimierz Lis. Śluzę zbudowano w 1914 roku. Przy śluzie most drogowy stalowy z wysokością nad WW = 571. i nad SW = 621 cm. Brzegi zarośnięte  trzciną, ale zdarzają się wydeptane przez zwierzęta ścieżki do wody  prowadzące z łączek wśród wiklin, wierzb i olch. Świetne miejsca do   biwakowania.

Nakło

Km 42,70/253,60 - Nakło Zachód- śluza 9. Wrota górnej głowy klapowe stalowe, dolnej głowy - wsporne stalowe. Komora betonowa z okładziną ceglaną. Dwa jazy: północny i południowy z muru ceglanego i betonu.
Spad 271 cm. Zbudowane w 1914 r. Zbliżamy się do miasta z wielkim elewatorem zbożowym, górującym nad zabudową miejską.

Km 40,90/255,40-stalowy most kolejowy na trasie Gniezno-Chojnice o wysokości nad WW = 476 i SW = 503. Nad wodą niskie druty Wpływamy na teren miasta. Domy parterowe i jednopiętrowe w zieleni sadów. Widać także budowle przemysłowe, a nad samą rzeką budynek Nadzoru Wodnego. (Adres: ul. Gen.J. Hallera 23,89-100 Nakło nr tel. O-52 385 22 86).

            Nazwa grodu "Nakło" pochodzi od dwóch wyrazów "na" i "kieł". Terminem "kieł" oznaczono porozmieszczane na brzegu rzeki słupy, do których przywiązywano łodzie. "Nakło" oznaczało zatem miejsce, gdzie można było założyć czółno "na kieł" i wylądować na tamtejszym błotnistym terenie. Z kroniki Galla Anonima wynika, że Nakło było już w XI wieku głównym grodem warownym Pomorzan. W 1092 roku książę Władysław Herman, występując przeciwko buntującemu się Pomorzu, podczas jednej z wypraw oblegał gród "Nakieł". Gród ten bronił się bardzo dzielnie i nie było żadnych szans na jego zdobycie. Gdy ponadto nadeszła dość wczesna i sroga zima, Herman zrezygnował z oblegania Nakła i wrócił do Gniezna. W 1109 roku syn Hermana - Władysław Krzywousty - ponowił próbę zdobycia grodu, która tym razem zakończyła się powodzeniem. Jednak cały obszar Krajny znalazł się w granicach Polski dopiero w latach 1119 - 1120. Przez następne dziesiątki lat Nakło przechodziło z rąk do rąk: władał nim Władysław Laskonogi, następnie właścicielem Nakła został Władysław Odonicz a wreszcie do Pomorza przyłączył Nakło Światopełk. W 1243 roku Krzyżacy zdobyli Nakło i oddali je we władnie Przemysławowi Wielkopolskiemu. W walkach o zjednoczenie Polski z Pomorzem Nakło stanowiło nie tylko pograniczną warownię, ale - jak podaje Rzecznik Wielkopolski - stało się ono "kluczem do całej Polski".

Kanał Bydgoski

Opuszczamy dolinę Dolnej Noteci. Wpływamy w Kotlinę Toruńską.Przed mostem na lewym brzegu usadowiony jest bulwar staromiejski. Jest on długi na 250 m. Zaczyna się przy ujściu niewielkiego cieku przepływającego przez miasto a kończy się przed mostem. Po przeciwnej stronie ujścia wnosi się nad wodą dwu piętrowy budynek Nadzoru Wodnego Nakło nad Notecią.

Km 39,90/ 256,48 – przepływamy pod mostem o prześwicie 4,54m leżącym w ciągu ul. Poznańskiej prowadzącej do centrum miasta. Na prawym brzegu, bezpośrednio za mostem ma swoją siedzibę przystań Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej. Przystań jest dozorowana całą dobę, są skromne sanitariaty, niewielkie pole biwakowe, slip. Warsztat mechaniczny i strzeżony całą dobę parking. Do kei doprowadzona jest energia elektryczna. Stąd jest bardzo dobre wyjście do położonego po przeciwnej stronie rzeki miasta. 

400m przed śluzą na lewym brzegu widnieje ujście Paramelki. Odtąd droga wodna Wisła – Odra wchodzi już w koryto Noteci. Na prawym brzegu 200m poniżej dolnych wrót ma swoje ujście Stara Noteć

Km 38,90/257,40 – śluza nr 8, Nakło Wsch. Tutaj zaczyna się Kanał Bydgoski. Na lewym brzegu przy dolnym awanporcie, znajduje się siedziba operatora śluzy. Przed górnymi wrotami zaś, na prawym brzegu usytuowany został górny awanport. Wybudowana w latach 1912 – 14. Wrota górne stalowe, klapowe, dolne stalowe dwuskrzydłowe, wsporne. Napełniana przez kanały obiegowe w głowach śluzy i zamykane zasuwami napędzanymi ręcznie. Wymiary: dł. 57,4 m i szer.9,6 m. Spad 1,9m. Tel. operatora 0-606-774-128. po wyjściu ze śluzy Nakło Wschód i przepłynięciu 1700m dopływamy do następnej śluzy.

Km37,20/259,10 – śluza i jaz Józefinki. Wybudowana w latach 1912 – 15 otwiera stanowisko szczytowe Kanału Bydgoskiego. Komora dł. 57,4m, szer. 9,6 m, napełniana przez kanały obiegowe w głowach śluzy i zamykane zasuwami napędzanymi ręcznie.

Na przyczółkach dolnej głowy most drogowy o prześwicie nad WW = 4,9m i nad SW = 510m. Spad 1,8m. Tel. operatora (0-52) 385 39 30.

Po wyjściu ze śluzy, po prawej stronie wybudowano duży awanport górny śluzy. Postój na śluzie i w awanporcie należy uzgodnić z operatorem. Od tego miejsca opuszczamy granicę miasta Nakło nad Notecią. Na lewym brzegu 200m za śluzą, znajduje się odejście kanału zwanego Paramelka, zamkniętego jazem. Przed nami 17 kilometrowa wstęga Kanału Bydgoskiego, przegrodzona tylko jednym mostem na 31,5 km szlaku Wisła – Odra.

Kanał Bydgoski – jest żeglowną droga wodną II klasy o szerokości od 28,0 do 30,0m, głębokości tranzytowej od 1,7 do 1,8m, po której mogą pływać statki o długości maksymalnej 57,0m, szerokości do 9,0m, zanurzeniu 1,6m z prędkością maksymalną do 12km/h. Po koronach grobli przeprowadzono drogi holownicze, obecnie nie wykorzystywane i nie konserwowane, przez co używanie ich do pierwotnego celu jest trudne. Różnice poziomu dna na odcinki od Nakła do Ujścia kanału Górno noteckiego są minimalne i wynoszą nie więcej niż 5cm.

Przekrój kanału został wyprofilowany trapezowo, ale ze względu na zmniejszoną częstotliwość zabiegów konserwacyjnych, w wyniku powolnego zamulania linii przybrzeżnej, przyjął kształt dna zbliżony do eliptycznego.

Km 31, 50/ 264,80- przepływamy pod mostem drogowym o prześwicie  4,5 m.

Po przepłynięciu 200m na prawym brzegu, usytuowano stanicę wędkarską. Można się tu zatrzymać i zrobić zakupy w pobliskim sklepie we wsi Gorzeń położonej tuż przy brzegu. Uwaga przy podejściu, brak tam pomostu, brzeg jest kamienisty.

Km; 23,20/273,10 – Stanowisko szczytowe Kanału Bydgoskiego, zasilane wodą doprowadzaną Kanałem Górno notecki, ujmującym wodę z Noteci Górnej w Dębinku. Skręcamy w prawo, w kanał Górno notecki, stanowiący pierwszy segment drogi wodnej od kanału Bydgoskiego do Warty. Droga ta ma łącznie 146,6km długości. Dzielimy ja na 4 odcinki: Kanał górno notecki: (25km), Noteć Górna skanalizowana (62,1km), Gopło (27,5km) i Kanał Ślesiński (25km).

Kanał Bydgoski 43.11kB, 290x326 pix

okolice Nakła 53.35kB, 290x326 pix

Okolice Nakła 71.9kB, 720x634 pix